Schemat funkcjonalny reaktora cyrkulacyjnego
Hybrydowy, cyrkulacyjny reaktor biologiczny – komora osadu czynnego – działa w ciągłym przepływie i uśrednianiu czynnika, powtarzając kompletną sekwencję procesu wspólnych przemian węgla, azotu i fosforu. Ilości cykli (powtórzeń) dostosowuje się automatycznie proporcjonalnie do wielkości stale dopływającego ładunku.
Pierścień komory podzielony jest ścianami zbudowanymi z przepływowych złóż zanurzonych na strefy funkcjonalne, w których realizowany jest trójfazowy proces oczyszczania. Jest to możliwe dzięki temu, że zasiedlone biomasą złoże, ustawione poprzecznie do przepływu strugi, stanowi barierę troficzną i tlenową (stężenie tlenu przed barierą: 2 g O2/m3 – po przejściu przez barierę: 0,2 – 0,3 g O2/m3).
Strefy funkcjonalne reaktora to:
a) beztlenowa,
b) anoksyczne (niedotlenione),
c) nitryfikacji (tlenowe).
Strefa „a” jest jedna natomiast strefy „b” i „c” występują na obwodzie reaktora naprzemiennie i jest ich kilka.
Całkowicie nowatorskim rozwiązaniem jest wydzielenie poszczególnych stref ścianami zbudowanymi z przepływowych złóż zanurzonych, które po zasiedleniu biomasą tworzą naturalną barierę tlenową.
„Wnętrze” ściany jest swoistą niszą ekologiczną będącą habitatem dla najkorzystniejszych, z punktu widzenia konsumpcji zanieczyszczeń, kultur osiadłych.
Cyrkulację w komorze wywołują aeratory strumieniowe denne (ASD), które hydraulicznie zachowują się jak pompa mamut. Oznacza to, że ich wydatek cyrkulacyjny jest proporcjonalny do ilości powietrza podawanego przez dmuchawy.
Ilość tłoczonego powietrza zależna jest od jego zapotrzebowania wynikającego z dopływającego ładunku. Wydajność dmuchaw sterowana jest przez sondy tlenowe.
W związku z tym – to, co w innych technologiach wymaga opomiarowanego sterowania regulującego stopień recyrkulacji (układy tłokowe) – tu odbywa się samoczynnie, dzięki automatycznej zmianie dynamiki cyrkulacyjnej (ilościowej), uzależnionej od zmian jakościowych. Odbywa się to wyłącznie w funkcji zapotrzebowania na tlen.
Otrzymujemy w ten sposób całkowicie samosterowny układ, bez potrzeby montażu kosztownego i często zawodnego osprzętu, a ingerencja obsługi w proces jest nie tylko niepotrzebna, ale i niewskazana.
Wyposażenie komory w złoża przepływowe zabezpiecza układ przed wypłukaniem przy nagłych przeciążeniach hydraulicznych (szczególnie ważne przy kanalizacji ogólnospławnej), a w okresach niedożywienia, kultury osiadłe konsumują słabe i obumarłe osobniki osadu zawieszonego w cyrkulującej strudze. Dzięki temu duża część ogólnej biomasy, niezależnie od skoków obciążenia, stale jest w bardzo dobrej kondycji.